کتاب ها » خانواده و فرهنگ /کد 160

کتاب خانواده و فرهنگ

(16 رای)
نویسنده محمد علی جهانبخش
ناشر ساکو
تعداد صفحات ۱۴۸
قیمت پشت جلد ۱۲۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۱۰,۰۰۰ تومان

دیباچه مؤلف

خانواده پدیده‌ای اجتماعی و فرهنگی است که به تعبیر پژوهشگر و متفکر فرانسوی لوی اشتراوس حاصل برخورد دراماتیک بین طبیعت و فرهنگ است. کشش جنسی، نیاز به تولید نسل و نیازهای مادی و جسمانی که پدیده‌های زیستی هستند، در ترکیب با قواعد و قراردادهای اجتماعی که پدیده‌های فرهنگی هستند، در نهایت به شکل‌گیری نهادی اساسی تحت عنوان خانواده می‌انجامد. این ترکیب به این نهاد بنیادی؛ ابعادی جسمانی، روان‌شناختی و جامعه‌شناختی می‌بخشد. خانواده از سویی مظهر کشش‌های عاطفی و از سوی دیگر مظهر اجتماع و به تعبیری مظهر سلطه گروه بر فرد است.

خانواده نهادی دیرپاست و از گذشته‌های دور تاکنون تحولات زیادی را از سر گذرانده است. انواع متفاوت بسیاری داشته و در یک گستره‌ جغرافیایی وسیع و در زمانی به درازای تاریخ به حیات خود تا به امروز ادامه داده است. هم‌پایایی داشته و هم پویایی. پایه و بنیاد نهادهای دیگر چون دولت، اقتصاد و دین بوده است. پیوندها و در عین حال گسست‌های زیادی را پشت سر نهاده و دائماً در تعامل با نهادهای دیگر به حیات خود ادامه داده است. بنابراین عجیب نیست که موضوع تفکرات فلاسفه و سوژه‌ کنجکاوی‌های دانشمندان اجتماعی بویژه مردم‌شناسان و جامعه‌شناسان قرار گرفته و این کاوش‌های فکری و علمی در مجموع ادبیات گسترده‌ای از مطالعات خانواده را تاکنون فراهم آورده است. نظریه‌های متنوعی در مورد پایایی، پویایی، ساخت و کارکرد و نیز آسیب‌های خانواده ارائه شده‌اند. این دیدگاهها امروزه بن‌مایه‌ مطالعات در مورد خانواده‌ مدرن است.

عنوان این اثر «خانواده و فرهنگ» است. گستردگی موضوع ایجاب می‌کند که مخاطبان گرامی چکیده‌ای از یافته‌های پیشینیان را مرور نمایند. بخش اول کتاب تمهیدی برای این ضرورت است تا خواننده تعاریف و کلیاتی از مفاهیم پرشمار موضوع اصلی کتاب را دریافت نماید. بخش اول کتاب از چهار فصل تشکیل شده است. فصل نخست با عنوان مفهوم‌شناسی خانواده، ضمن مروری بر تعاریف خانواده، ساخت‌های متنوع خانواده در فرهنگ‌های مختلف را بررسی می‌کند و آنگاه در بخش‌های جداگانه کارکردهای اصلی این نهاد و نیز کارکردهای نامناسب آن را مورد توجه قرار می‌دهد. ضمن اینکه گزارشی کوتاه از سابقه‌ مطالعات در این حوزه را نیز ارائه می‌کند.

مفهوم خانواده بدون بررسی ارتباط آن با مفاهیم مهم دیگر یعنی مفهوم همسرگزینی و ازدواج و مفهوم خویشاوندی به درستی تبیین نمی‌شود بنابراین به ترتیب فصل‌های سوم و چهارم، این مفاهیم نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند. همچنین لازم می‌نمود که نظریه‌های مردم‌شناسی و روان‌شناختی در حوزه مطالعات مربوط به منشأ خانواده نیز توسط مخاطب محترم مرور شود بنابراین فصل دوم این بخش با واکاوی دیدگاههای شماری از نظریه‌پردازان مهم به نظر خوانندگان می‌رسد.

بخش دوم که در واقع متن اصلی اثر نیز هست در پنج فصل تنظیم شده است. نخست برای آنکه ذهنیتی از تنوع فرهنگی موجود در ساخت‌های خانواده و خویشاوندی به دست آید فهرستی از اشکال خاص زناشویی و خویشاوندی از نقاط مختلف دنیا تهیه و تحت همین عنوان در فصل نخست این بخش ارائه شده است. این فهرست معلوماتی را فراهم می‌کند تا تنوع فرهنگی در مطالعات خانواده راحت‌تر درک شود. آنگاه در فصل دوم این بخش تحولات تاریخی خانواده با عناوین خانواده‌ شکارچی، خانواده بوستانکار و خانواده مدرن بررسی شده و برخی نظریه‌هایی که در مورد سازوکارهای این تحولات تاریخی وجود دارند نیز مورد توجه قرار می‌گیرند.

در فصل سوم به ویژگی‌های خانواده‌ معاصر در نقاط مختلف دنیا پرداخته می‌شود و آنگاه در فصلی جداگانه تحولات خانواده در ایران از گذشته‌های دور تا به امروز بررسی می‌شود و سرانجام به جهت اهمیت موضوع آسیب‌های خانواده در دنیای امروز و در ایران، فصل پایانی به این موضوع پرداخته است.

امید است حاصل تلاش نگارنده برای خوانندگان بویژه دانشجویان گرامی مفید باشد و البته اظهار نظر و انتقادات و پیشنهادات مخاطبان گرامی بی‌شک نگارنده را در ادامه راه یاری‌رسان خواهد بود. در مقدمه این کتاب بر خود فرض می‌دانم به همه پژوهشگران و همکاران گرامی که در فراهم‌آوری منابع این اثر از نتایج مطالعات آنها بهره برده‌ام نهایت سپاس خود را تقدیم نمایم. همچنین نسبت به مدیریت محترم انتشارات ساکو جناب آقای غلامی که در زمینه چاپ و انتشار این کتاب قبول زحمت نموده‌اند و نیز کارکنان کوشا و پرتلاش نشر ساکو کمال امتنان را دارم.

 

محمدعلی جهانبخش           

m.Ali.Jahanbakhsh@Gmail.com

کتاب «خانواده و فرهنگ » مطابق با سرفصا های دانشگاه جامع علمی کگاربردی تدوین شده است و دربردارنده مطالب زیر است:

بخش نخست: تعاریف، مفاهیم و کلیات

بخش دوم: خانواده و فرهنگ

  • اشکال خاص زناشویی
  • تحولات تاریخی خانواده
  • خانواده معاصر
  • خانواده در ایران
  • گسست‌ها و آسیب‌های خانواده

 

فهرست

عنوان                                                                                                          صفحه

دیباچه مؤلف.. 6

بخش نخست: تعاریف، مفاهیم و کلیات

پیش‌نوشت.. 10

فصل 1: مفهوم‌شناسی خانواده

مدخل. 12

تعریف خانواده 12

ساخت خانواده 14

کارکردهای خانواده 20

کارکردهای نامناسب.. 21

فصل 2: منشأ خانواده

مدخل. 26

باکوفن. 26

جان فرگوسن مک لنان. 28

لوئیس هنری مرگان. 29

امیل دورکیم. 32

زیگموند فروید. 33

لوی اشتراوس.. 34

فصل 3: همسرگزینی یا ازدواج

مدخل. 36

درون‌همسری.. 37

برون‌همسری.. 38

چند زن‌گزینی. 39

چند شوهرگزینی. 41

همجنس همسری.. 42

همسان همسری.. 44

همسرگزینی موقتی. 44

ازدواج با ارواح. 46

همسرگزینی و روابط جنسی. 47

ممنوعیت زنای با محارم. 48

فصل 4: خویشاوندی

مدخل. 53

اصطلاحات خویشاوندی.. 54

انواع ساخت‌های خویشاوندی.. 55

تحول در ساخت‌های خویشاوندی.. 58

خویشاوندی و خانواده هسته‌ای.. 59

 پی‌نوشت.. 61

بخش دوم: خانواده و فرهنگ

پیش‌نوشت.. 66

اشکال خاص زناشویی و خانواده 67

فصل 1: اشکال خاص زناشویی

مدخل. 68

روابط نسبی در قبایل ایراکویزی بر مبنای مشاهده مرگان  68

ازدواج گروهی و برون ازدواجی در میان مونت گمبرها بر مبنای مشاهدات لوریمر فیسون  69

 زناشویی گروهی در میان قوم «نایارکرالا»ی هند. 69

جامعه و فرهنگ بدون خانواده در قبیله آفریقایی ایک (IK)، مشاهدات کولین تورنبول  70

ازدواج گروهی بین نایرها در هند. 71

 همسرگزینی و خانواده در بین نیرهای هند به روایت کاتلین گاف   71

روابط زناشویی در قبیله گیل یاک به روایت استرنبرگ.. 72

 تقسیم شکار بین اعضای خانواده در قبایل کرنایی به روایت فیزون و هوویت   72

 زناشویی خشونت‌بار در قبیله گوسی‌ها به روایت رابرت لی واین و باربارا واین  73

 چندزنی در میان تونگاهای پولنزی.. 73

 همسرگزینی از دوره طفولیت در جامعه چینی‌های تایوان به روایت آرتوولف   73

 چند شوهری در جزایر مارکیز 74

 خواستگاری در قبیله‌های استرالیا و گینه نو به روایت بریفو 74

 دخترکشی و چند شوهری در قبیله تُدا در هند. 74

 چندمادری و چند پدری در جامعه نویوئو جنوب مکزیک   75

 من هستم زیرا ما هستیم و چون ما هستیم پس من هستم! 75

 محدودیتهای قانونی ازدواج در دوران تبعیض نژادی در آمریکا 76

 کمون یا خانواده اشتراکی در کیبوتص‌های اسرائیل. 76

 ازدواج در میان ترکمن‌ها به روایت مک لنان. 76

ازدواج عاریتی در ایران باستان. 77

 ازدواج زرتشتیان به روایت داریوش به آذین. 77

 پیوند زناشویی برای رفع اختلافات طوایف در ایلات ایران  78

 زناشویی در ایل بویراحمدی به روایت اریکا فریدل. 78

 نقش ریش سفیدان در همسرگزینی عشایر به روایت محمدبهمن بیگی  79

 مبادله دختر با دختر برای گریز از پرداخت شیربها در عشایر ایران  79

فصل 2: تحولات تاریخی خانواده

مدخل. 82

 خانواده شکارچی. 83

خانواده بوستانکار 84

خانواده مدرن. 85

نظریه‌های تحول خانواده 87

فصل 3: خانواده معاصر

مدخل. 94

نظریه‌های خانواده معاصر 94

خانواده هسته‌ای.. 98

اشکال نوظهور خانواده و هم‌زیستی. 100

فصل 4: خانواده در ایران

مدخل. 107

خانواده در ایران باستان. 108

 خانواده ایرانی در قرون میانه. 113

خانواده در جامعه عشایری ایران. 117

خانواده در ایران امروز 120

گسست‌ها و آسیب‌های خانواده 125

فصل 5: گسست‌ها و آسیب‌های خانواده

مدخل. 126

خانواده در محاق دولت و ایدئولوژی.. 127

انحلال زناشویی خانواده (طلاق) 130

روابط فرا زناشویی (خیانت) 137

خشونت خانگی. 139

منابع فارسی.. 145

منابع لاتین.. 147

نویسنده محمد علی جهانبخش
ناشر ساکو
نوبت چاپ یکم
شابک 978-600-7270-62-2
قطع کتاب وزیری
تعداد صفحات ۱۴۸
قیمت پشت جلد ۱۲۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۱۰,۰۰۰ تومان
زبان کتاب فارسی
تاریخ ثبت در سایت ۱۰ تیر ۱۳۹۴
شما میتوانید از طریق فرم زیر نظر خود را بیان نمایید:

نام
ایمیل
نظر شما
کد امنیتی (حروف بزرگ و کوچک یکسان است)

دسته بندی موضوعی