کتاب ها » روش تحلیل و نقد فیلم/ کد 357

نویسنده محسن سلیمانی فاخر
ناشر ساکو
تعداد صفحات ۱۵۹
قیمت پشت جلد ۱۶۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۴۰,۰۰۰ تومان

کتاب «روش تحلیل و نقد فیلم» در شش فصل، مطابق با سرفصل‌های دانشگاهی , بر اساس نیاز دانشجویان کارشناسی رشته فیلمسازی، تدوین و ...تدوین شده است و  به طور خلاصه دربرگیرنده مطالب زیر است:

  • معنا، مفهوم و تعاریف نقد
  • فرایند نقد
  • اصطلاحات تحلیل و نقد فیلم
  • تحلیل صدا و تصویر
  • انواع سبک‌ها در نقد فیلم
  • ساختار و معیار متن تحلیلی

 

مقدمه

آنچه هنر مدرن را از هنر سنتی متفاوت کرده است، نقد است.

اوکتایو پاز

سال‌هاست بحث چیستی و چرایی نقد فیلم وجود دارد و با گذشت دهه‌ها از عمر سینما، هم‌چنان برخی از مخاطبان سینما نمی‌دانند نقد فیلم، گونه‌ای از نوشتن است که به دلایل مشخصی، عده‌ بسیار کمی از عهده‌اش بر می‌آیند، نوشتنی که ارتباط تنگاتنگی میان اندیشیدن درباره فیلم و نحوه نوشتن دارد.

نقد هر فیلمی نه به معنای شاهکار بودن، نه به معنای بزرگ کردن چند فیلم به بهای قربانی کردن فیلم‌های دیگر است، بلکه ارزیابی هر اثری به معنای تلاش برای درک ارزش آثار هنری و بیان این ادراک و شریک شدن در این برداشت‌ها است و منتقد فیلم سعی می‌کند تا از طریق برقراری ارتباط میان فیلم و حال و هوای اجتماعی و فرهنگی هر دوره به تحلیل آن بپردازد، نقد فیلم، گاه بر تأثیر احساسی و روانی فیلم بر تماشاگر تمرکز می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه هر سکانس یا تکنیک و محتوای آن بر تماشاگر اثر می‌گذارد.

از سویی دیگر نقد فیلم، بیشتر به کار کسانی می‌آید که به سینما نگاهی جدی‌تر از سینما دوستان معمولی دارند. چنین نقدی، معمولاً حاکی از تسلط بر تکوین تاریخی رسانه سینماست که هر اثر را در چهارچوب مضامین و تکنیک‌های سنتی آن بررسی می‌کند و بر کیفیت تازه‌ای تاکید می‌کند.

این کتاب بر اساس تجارب، نظریات سینمایی، تقلید و نگاه کردن از روی دست منتقدان و یاد گرفتن از اساتید فن نگارش، جمع‌آوری شده و حتماً دارای کاستی و کژفهمی‌هایی است، اما امیدوارم که بتواند در حداقل وظیفه خود، به تفکر در فیلم دیدن و شناخت سینما منجر شود. سینمایی که اگر مواجهه با آن همراه تامل و شناخت باشد، گاه از یک کتاب و خروارها تجربه می‌تواند مفیدتر واقع شود، «چراکه سینماتوگراف آدم تربیت می‌کند.»

سرژ دنه، منتقد و نظریه‌پرداز شهیر فرانسوی، در پاسخ به این سوال که «چه سرنوشتی در انتظار نقد و منتقدان است؟» می‌گوید: بر مخاطب عام که مطالعه نمی‌کند و از خیلی وقت پیش مفتون تبلیغات شده هیچ تأثیری نمی‌توان گذاشت، اما تأثیری محدود بر سینما دوستانِ میان‌رده قابل تصور است.» با این حال، این کتاب می‌تواند برای علاقه‌مندان به حوزه نقد فیلم و همچنین دانشجویان دوره فیلمنامه نویسی و تدوین فیلمِ دانشگاه علمی - کاربردی، راهگشا باشد. امید آنکه در نظر افتد.

 

 

محسن سلیمانی فاخر

    پاییز 1403

فهرست مطالب.... 3

مقدمه. 6

فصل 1: معنا، مفهوم و تعاریف نقد

چیستی نقد. 8

تاریخچه نقد. 9

فن و شم نقادی.. 9

ماهیت منتقد و نظریه پرداز فیلم.. 10

وظایف منتقد.. 10

ماهیت نقد. 11

علل فیلم دیدن.. 12

حیطه‌های نقد. 13

زمینه‌های منتقد. 14

تفاوت سلیقه و دیدگاه. 15

ویژگی نقد جامع.. 16

کارکرد‌های نقد فیلم.. 17

متفکران و نقد. 18

فصل 2: فرایند نقد

کارکرد و اهداف تحلیل فیلم.. 20

تفکر؛ گام نخست نوشتن درباره فیلم.. 20

موضوع و معنا 21

اندیشیدن برای تحلیل.. 21

پرسش‌های مقدماتی تحلیل فیلم.. 22

واکاوی‌های قبل از تحلیل فیلم.. 22

یادداشتبرداری هنگام تماشای فیلم.. 23

اجزای اصلی نقد فیلم.. 24

انگیزه‌ رخدادها 25

بررسی عناصر اصلی فیلمنامه. 25

دیالوگ در نقد. 26

زاویه دید. 27

فصل 3: اصطلاحات تحلیل و نقد فیلم

اصطلاح شناسی نقد فیلم.. 32

درونمایه. 32

پرسش‌های یافتن درونمایه. 34

روایت... 35

ساخت روایت... 36

راوی در فیلم.. 37

الگوهای روایی.. 37

روایت خطی... 37

روایت غیر خطی... 38

شخصیت... 39

ویژگیهای شخصیت... 39

تیپ‌های روانشناختی.. 40

انواع تیپ‌های منفی... 40

انواع تیپ‌های مثبت.... 41

رویکرد شخصیتها 42

انواع شخصیت‌پردازی.. 43

ضد قهرمان.. 43

ضد شرور. 44

کهن الگو. 44

کهن الگوهای یونگ... 48

پرسونا 49

سایه. 49

آنیما و آنیموس..... 49

خود. 50

میزانسن.. 50

واقعگرایی در میزانسن.. 50

اجزای میزانسن.. 51

دلالت معنایی میزانسن.. 53

دلالت معنایی نورپردازی.. 54

دلالت معنایی حرکت دوربین.. 55

دلالت معنایی چیدمان بازیگر. 56

ترکیببندی و تصویر. 57

فرم و محتوا 60

فرم. 61

محتوا 61

جدایی ناپذیری فرم و محتوا 62

عناصر فرم در سینما 63

مبانی فرم فیلم.. 63

فرم‌های غیر روایی.. 64

فرم‌های مقوله‌ای... 65

فرم خطابه‌ای... 65

فرم انتزاعی... 65

فرم تداعیگر. 66

تکنیک در سینما 66

نقد بازیگری.. 69

بازی غیر رئال.. 71

شیوه‌های بیان در سینما 73

استعاره در سینما 73

تشبیه در سینما 74

تشخیص در سینما 75

نماد در سینما 76

تمثیل در سینما 77

فصل 4: تحلیل صدا و تصویر

قاب.. 80

سوالات بررسی قاب.. 80

اصطلاحات تحلیل قاب و زاویه نما 81

زاویه نما در نقد.. 81

انواع زاویه نما 81

زاویه بالا.. 81

زاویه عادی... 82

نمای پایین... 82

زاویه چشم پرنده. 82

زاویه کج.. 83

اندازه نما در تحلیل فیلم.. 83

انواع اندازه نما 83

اکستریم لانگ شات... 84

لانگ شات... 84

فول شات... 84

امریکن شات... 84

مدیوم شات (نمای متوسط) 84

مدیوم کلوز آپ... 85

کلوز آپ... 85

اکستریم کلوزآپ... 85

اینسرت... 85

حرکت دوربین در نقد و تحلیل فیلم.. 86

تقسیم‌بندی حرکات دوربین.. 86

انواع حرکت دوربین.. 86

انواع برش بین دو نما 88

انواع انتقال بین دو نما 89

اصطلاحات دیگر. 90

عناصر شکلی قاب تصویر. 91

نورپردازی.. 91

انواع نورپردازی... 92

رنگ در صحنه و نور. 94

رنگ‌ها و ارتباط‌های معنایی... 95

نمونه‌هایی از نحوه‌ استفاده از رنگ..... 95

موسیقی.. 96

موسیقی متن یا حاشیه صوتی... 96

حرکت و شخصیت در موسیقی فیلم.. 99

عناصر موسیقی فیلم.. 100

نمونه نقد موسیقی... 100

انواع موسیقی فیلم.. 100

تدوین در تحلیل فیلم.. 101

اهمیت‌  و کارکرد تدوین.. 102

خلق معنا و مفهوم جدید.. 103

خلق ساختارهای روایی جدید.. 103

تدوین تداومی (تدوین روایی) 104

تدوین غیر تداومی (توصیفی) 106

ریتم و تمپو در نقد. 108

فصل 5: انواع سبکها در نقد فیلم

مکاتب سینمایی.. 110

امپرسیونیسم فرانسه. 111

نئو رئالیسم ایتالیا 111

اکسپرسیونیسم آلمان.. 111

مکتب مونتاژ  شوروی.. 112

موج نو فرانسه. 112

مکتب دگما 95. 113

سبک‌های نقد سینمایی.. 113

پست مدرنیسم.. 113

نقد روانکاوی (سایکولوژیستی) 114

نقد پوزیتیویستی.. 115

نقد ژورنالیستی.. 117

نقد ساختارگرا 118

نقدِ نقد ساختارگرایی... 119

نقد ایدئولوژیک... 119

نظریه مؤلف‌(نقد تالیفی) 120

سه جزء نظریه مؤلف‌.... 121

سبک خودبازتابنده. 122

تقسیم بندی‌های خودبازتابانه در سینما 123

کارکردهای خودبازتابی در سینما 124

رویکردهای تحلیل فیلم.. 127

تاریخ سینما 127

سینمای ملی.. 128

سینمای ژانر. 129

شمایل‌ها و عناصر ژانر. 131

مؤلف‌گرایی.. 133

فرمالیستی.. 135

ایدئولوژی.. 136

رویکردهای مکاتب ایدئولوژیک..... 137

رویکردهای نقد از حیث «اثر و مخاطب اثر». 138

نظریه فیلم.. 138

نظریه‌ نظام‌مند فیلم.. 141

نشانهشناسی و سینما 143

بارت و نشانه‌شناسی سینما 144

نشانه‌شناسی بوردول.. 145

فصل 6: ساختار و معیار متن تحلیلی

مراحل نقد فیلم.. 148

نمای آغازین.. 149

عناصر نقد. 150

معیارهای اساسی نقد فیلم.. 151

سبک و ساختار نوشتن نقد. 152

سرفصل‌های ساختار متن.. 154

تعیین رئوس مطالب.... 154

واژگان مناسب وشیوه بیان ملموس..... 154

معانی آشکار و ضمنی واژگان.. 155

لحن، ایجاز و جملات موثر. 155

ساختارهای جمله‌ها و پاراگراف‌های منسجم.. 156

نتیجهگیری... 158

کتابنامه  159

نویسنده محسن سلیمانی فاخر
ناشر ساکو
نوبت چاپ یکم
شابک 978-600-479-165-6
قطع کتاب وزیری
تعداد صفحات ۱۵۹
قیمت پشت جلد ۱۶۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۴۰,۰۰۰ تومان
زبان کتاب فارسی
تاریخ ثبت در سایت ۱۵ بهمن ۱۴۰۳
شما میتوانید از طریق فرم زیر نظر خود را بیان نمایید:

نام
ایمیل
نظر شما
کد امنیتی (حروف بزرگ و کوچک یکسان است)

دسته بندی موضوعی