مقدمه

مدت‌های زیادی است که از کهکشان شفاهی گذر کرده‌ایم و با عبور از جاده‌های ارتباطی به سمت دهکدۀ جهانی گام بر می‌داریم، دهکده جهانی سرایی است متنوع و شاید اثبات این موضوع که «کهکشان‌های ارتباطی یکدیگر را نابود نمی‌کنند بلکه در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و حتی در بسیاری از مواقع به تقویت یکدیگر کمک می‌کنند دیگر ادعایی نباشد». با استفاده از دنیای مجازی اینترنت به مرور خلاصۀ کتاب‌ها می‌پردازیم و از طریق سایت مورد نظر درخواست خرید کتاب را در سبد خرید دیجیتالی خود قرار می‌دهیم، از کنسرت‌های برگزار شده از شهر خود با ورود به سایت‌های مختلف مطلع شده و برای حضور در آنها تصمیم می‌گیریم، با ورود به سایت www.Ted.com به سخنرانی‌های 17 دقیقه‌ای گوش می‌دهیم و تجربه می‌کنیم که چگونه در کهکشان الکترونیک از دنیای شفاهی بهره‌برداری کنیم.

دنیا به هر شکلی که پیش برود و در هر کهکشانی که قرار گیرد نیاز به ارتباط همواره حیاتی‌ترین نیاز انسان است و شاید امروزه نیاز به درک معنا در ارتباط بیشتر از گذشته خودنمایی می‌کند، در دنیای الکترونیک اندیشمندان و سازندگان نرم‌افزارها سعی کرده‌اند که با وجود ارتباط افراد بشر با یکدیگر در مسافت‌های طولانی حس ارتباط تصویری و تعامل از بین نرفته و بشر خود را سرگردان و تنها در تایپ حروف و انتظار برای دریافت جواب تایپ شده حس نکند. انسان‌هایی که مدت‌ها در کهکشان شفاهی از حضور یکدیگر و پی بردن به دنیای درونی از طریق تعامل دو سویه لذت برده‌اند آمادۀ ورود به دنیایی هستند که با توجه به تمام پیشرفت‌های حاصل از تمدن، حس دوباره دیدن و تعامل دو سویه را به آنها برگرداند.

سخرانی‌های الکترونیک امروزه جوابگوی این نیاز انسان‌هاست (در بخش ضمیمه به آن پرداخته شده است) و بسیاری از کاربران اینترنتی از بودن در دنیای Tedx لذت برده و مسرور می‌شوند.

سخنرانی چه در دنیای شفاهی، چه به صورت تلویزیونی و چه در دنیای اینترنتی دارای اصول و قواعدی است، دانستن این اصول و قواعد شاید ضروری‌ترین درسی بود که هر فرد متفکری برای بیان اندیشه‌های خود در قرون گذشته باید فرا می‌گرفت و به همین علت است که تاریخچۀ سخنرانی در کشورهای مطرح در آن اعصار پربار و خواندنی است، شاید امروزه با توجه به آنکه افراد مدتها از آن دوران دور بوده‌اند یادگیری این فن را چندان مهم تلقی نمی‌کنند و به آن بها نمی‌دهند ولی باید بدانیم که شاید تأثیرگذارترین اندیشه‌های ما زمانی منتقل می‌شود که بتوانیم در ضمن آنکه خوب می‌اندیشیم، خوب می‌نویسیم، زبان بین‌المللی را خوب می‌دانیم و کار با رایانه را حرفه‌ای انجام می‌دهیم خوب ظاهر شویم و خوب سخن بگوییم.

کشور ایران از جمله کشورهایی است که زبان شفاهی در آن هنوز کارسازتر از دنیای چاپ و الکترونیک عمل می‌کند، حتی افراد با قرار گرفتن در محیط حضوری از ارتباط غیرکلامی یکدیگر نیز هزاران برداشت به عمل می‌آورند. شاید بارها تجربه کرده‌اید که حتی با ارائۀ بروشور و کتابچۀ راهنما و ...، ارباب رجوع از شما خواسته است متن نوشته شده را به صورت شفاهی برای او توضیح دهید و یا حتی تجربه کرده‌اید که با آنکه از طریق سایت سازمان خود می‌توانید با مدیران رده بالا در تماس باشید ولی در انتظار آن هستید که در سالن کنفرانس با دیگر کارکنان گردهم آیید و به سخنرانی مدیرتان گوش فرا دهید و با جلسات پرسش و پاسخ به جواب‌های سؤالتان دست یابید. مدیران سازمان‌ها نیز اغلب خواستار گزارش شفاهی عملکرد کارکنان هستند تا بتوانند در آن واحد با برقراری تعامل چهره به چهره مشکلات را رفع نمایند.

اندیشۀ طراحی این کتاب با توجه به همۀ آنچه در مورد اهمیت سخنرانی بیان کردیم شکل گرفته است، در فصل اول با بیان مقدماتی در مورد تعریف و تاریخچۀ سخنرانی، همچنین نمونه‌هایی از سخنرانی‌های قرون گذشته سعی شده است اهمیت سخنرانی در ذهن مخاطب پررنگ شود، فصل‌های بعدی این کتاب (سه فصل) به سه قسمت اصلی سخنرانی چه بگوییم، به چه ترتیب بگوییم و چگونه بگوییم پرداخته است و در هر قسمت سرفصل‌هایی که عمدتاً دغدغه‌های اصلی یک سخنران در باب سخنرانی در مجامع است مطرح شده. تمرین‌های هر فصل راهنمای دروس برای کار عملی دانشجویان بوده و انجام آنها به روند عملی کار سخنوری کمک خواهد کرد. در قسمت آخر نیز مطلبی کوتاه دربارۀ سخنرانی‌های الکترونیک به شکل بخش ضمیمه طراحی شده است.

سخن نویسنده

از سال 1384 تاکنون دانشجویان زیادی در کلاس‌های درس اصول سخنوری با تدریس نگارنده شرکت کرده‌اند و آنچه همیشه کمبود آن در این کلاس‌ها چه از طرف من و چه از طرف دانشجویان احساس شده است فقدان کتاب مدون با توجه به سرفصل‌ها و منابع مطرح شده از طرف دانشگاه علمی ـ کاربردی بوده است، در سالهای اول بیشتر، کتاب‌های منبع را به دانشجویان معرفی کرده و از آنها خواسته‌ام فصل‌های مختلف آن را مطالعه نمایند، به دلایل مختلف این عمل چندان عکس‌العمل‌های مناسبی را از سوی دانشجویان به همراه نداشت، یکی از علت‌ها شاید ثقیل بودن متن بسیاری از این کتاب‌ها برای دانشجویان بوده است. سال‌های بعد سعی کردم جزوه‌ای مدون از منابع تهیه کرده و آن را در اختیار دانشجویان قرار دهم که البته تاکنون نیز از این جزوه استفاده کرده‌ام ولی این ترفند نیز جوابگوی بسیاری از سؤال‌ها و تقاضای دانشجویان برای تمرین‌ها و مثال‌های بیشتر نبود چنانچه شاید در هر جلسه بیشتر زمان به مثال‌های عملی و گفت و گوی استاد، دانشجویی سپری می‌شد تا استفاده از جزوه، خوشبختانه با پیشنهاد انتشارات ساکو برای چاپ کتاب در باب آئین سخنوری انگیزۀ نوشتن این کتاب در من بیشتر شد و حاصل آن این نوشته‌هایی است که اکنون در دستان شما قرار گرفته است.

لازم به یادآوری است با توجه به آنکه این کتاب برای درس آئین‌ سخنوری (کاردانی امور فرهنگی، کارشناسی روابط عمومی) دانشگاه علمی ـ کاربردی طراحی شده است و اساتید موظف به استفاده از منابع معرفی شده توسط این دانشگاه برای ارائۀ سرفصل‌های لازم به دانشجویان هستند سعی شده است مطالب به صورت جمع‌آوری مهم‌ترین و اصلی‌ترین مواردی که بتوان در زمان 16 جلسه کلاس درسی به دانشجویان انتقال داد از این منابع جمع‌آوری شود، البته با توجه به تجربۀ هفت سالۀ تدریس در کلاس‌های درس اصول سخنوری مطالب کاملاً کاربردی همراه با مثال‌های عملی و با بیانی ساده و قابل فهم ارائه شده است که امیدوارم مورد توجه، عنایت و استفاده اساتید و دانشجویان قرار گیرد.

لازم است که در این بخش دو تشکر ویژه را نیز مطرح نمایم ابتدا از استاد گرانمایه جناب آقای دکتر پورمرادیان که با راهنمایی‌های دلسوزانه و در اختیار قرار دادن کتاب‌های مناسب در زمینۀ جمع‌آوری مطالب مورد نیاز بهترین راهنما و مشوق من در زمینۀ تألیف این کتاب بوده‌اند و همچنین انتشارات ساکو که انگیزۀ تألیف کتب علمی ـ کاربردی را در اساتید این دانشگاه بیشتر کرده‌اند.

نزهت اکبری فر

Lili_1349563@yahoo.com

کتاب آیین (اصول) سخنوری مطابق سرفصل های مصوب دانشگاه جامع علمی – کاربردی تدوین شده است و دربردارنده مطالب زیر است:               

• مقدمات
• چه بگوییم؟
• به چه ترتیب بگوییم؟
• چگونه بگوییم؟

 

مقدمه

فصل اول: مقدمات

تعاریف سخنوری............................................................... 10

اقناع......................................................................................... 10

ترغیب.................................................................................... 11

تفاوت اصلی اقناع و ترغیب............................................ 12

تاریخچه سخنوری............................................................. 12

یونان........................................................................................ 13

خطابه دموسنتس در دعوی تاج افتخار....................... 16

روم.......................................................................................... 21

گفتار سیسرون در دفاع از میلون.................................... 23

اروپا......................................................................................... 26

اسخنرانی سبوئه در سوگواری‌ هانزیت آنا شاهزادۀ بانوی انگلیسی................................................................................................................. 27

خلاصۀ فصل اول............................................................ 30

خودآزمایی فصل اول........................................................ 32

تمرین‌های فصل اول.......................................................... 33

 

فصل دوم: چه بگوییم؟

مراحل سخنرانی.................................................................. 36

اولین مرحله سخنرانی........................................................ 36

تجزیه و تحلیل پیش از سخنرانی.................................. 36

جمعیت سنجی.................................................................... 37

روان‌سنجی............................................................................ 38

مکان سنجی.......................................................................... 39

پیشنهادهایی برای انتخاب موضوع................................ 40

انواع سخنرانی از نظر موضوع......................................... 41

سخنرانی سیاسی.................................................................. 41

سخنرانی نمایشی یا تشریفاتی......................................... 43

سخنرانی علمی.................................................................... 43

سخنرانی منبری.................................................................... 44

اهداف سخنرانی................................................................... 46

سخنرانی آموزشی............................................................... 46

تعریف سخنرانی آموزشی................................................ 47

انواع سخنرانی آموزشی..................................................... 47

سخنرانی انگیزشی............................................................... 51

متقاعد کردن در سخنرانی انگیزشی............................... 52

ترغیب کردن در سخنرانی انگیزشی.............................. 53

عناصر سخنرانی انگیزشی.................................................. 54

منابع اطلاعاتی..................................................................... 56

ثبت و ضبط اطلاعات........................................................ 61

انتخاب یک موضوع (نمونه عملی).............................. 62

خلاصۀ فصل دوم........................................................... 64

خودآزمایی فصل دوم....................................................... 67

تمرین‌های فصل دوم......................................................... 68

 

فصل سوم: به چه ترتیب بگوییم؟

مقدمه...................................................................................... 70

مطالب توجه برانگیز در مقدمه....................................... 71

مطالب توجیهی در مقدمه................................................ 75

ایده محوری......................................................................... 76

متن سخنرانی........................................................................ 77

روش‌های تنظیم متن سخنرانی....................................... 77

بحث منطق در متن سخنرانی......................................... 81

نتیجه....................................................................................... 83

روش‌های طراحی ساختار سخنرانی.............................. 86

خلاصۀ فصل سوم.......................................................... 92

خودآزمایی‌ فصل سوم...................................................... 94

تمرین‌های فصل سوم........................................................ 95

 

فصل چهارم: چگونه بگوییم؟

روش‌های انجام سخنرانی................................................. 98

سخنرانی فی‌البداهه (بدون آمادگی)............................... 98

سخنرانی با آمادگی............................................................. 100

سخنرانی از روی نوشته..................................................... 102

تکنیک‌های سخنرانی نویسی........................................... 104

سخنرانی بدون نوشته......................................................... 105

فصاحت و بلاغت............................................................... 105

علم معانی.............................................................................. 105

تاریخچه علم معانی........................................................... 106

کلام در سخنوری............................................................... 107

فنون علم معانی و سخن بلیغ.......................................... 108

علم بیان.................................................................................. 113

فن بیان و آواشناسی............................................................ 116

اندام‌های تنفسی................................................................... 116

اندام‌های واک‌ساز................................................................ 117

تولید واک.............................................................................. 118

اندام‌های گویایی.................................................................. 119

گویش‌ها و لهجه‌ها............................................................. 123

تفاوت زبان، لهجه، گویش............................................... 123

عوامل فیزیکی مؤثر در سخنرانی................................... 126

ژست....................................................................................... 129

تماس چشمی...................................................................... 130

اشارات و حرکات بدن....................................................... 133

رفتار چهره............................................................................ 135

ظاهر و پوشش..................................................................... 138

محیط فیزیکی و لوازم کمک دیداری.......................... 140

مطالب روشنگر.................................................................... 141

روش‌های ارائه مطالب روشنگر...................................... 146

وسایل کمک سخنرانی...................................................... 147

لوازم کمک سخنرانی دیداری......................................... 147

خلاصۀ فصل چهارم...................................................... 152

خودآزمایی فصل چهارم.................................................. 157

تمرین‌های فصل چهارم.................................................... 158

 

ضمیمه

سخنرانی‌های Ted............................................................. 162

فهرست منابع........................................................................ 166

نویسنده	نزهت اکبری فر
ناشر	ساکو
نوبت چاپ	سوم
تاریخ چاپ	۱۳۹۷/۰۷/۱۰
شابک	978-600-6067-79-7
قطع کتاب	وزیری
تعداد صفحات	۱۶۶
قیمت پشت جلد	۱۳۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش	۱۲۰,۰۰۰ تومان
زبان کتاب	فارسی
تاریخ ثبت در سایت	۲۶ اسفند ۱۳۹۳

شما میتوانید از طریق فرم زیر نظر خود را بیان نمایید:

نام
ایمیل
نظر شما
کد امنیتی	(حروف بزرگ و کوچک یکسان است)