کتاب ها » زبان‌شناسی: مفاهیم و مقدمات/ کد348

کتاب زبان‌شناسی: مفاهیم و مقدمات

(1 رای)
نویسنده بیژن داوری دولت‌آبادی
ناشر ساکو
تعداد صفحات ۱۵۲
قیمت پشت جلد ۱۲۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۱۰,۰۰۰ تومان

پیشگفتار

پس از چندین سال تدریس زبان‌شناسی و معرفی منابع متعدد در کنار مطالب ارائه شده در کلاس‌های این درس، به این نتیجه رسیدم که با انسجام بخشیدن به این مطالب و بهره‌گیری مناسب از منابع معتبر و مرتبط، همه را در قالب یک کتاب مختصر و مفید گردآوری کنم تا در اختیار دانشجویان و سایر علاقه‌مندان به این حوزه قرار بگیرد. مطالب کتاب به شکلی تحریر شده‌ است که کسانی که کمترین آشنایی را با زبان‌شناسی ندارند نیز بتوانند با خواندن آن به شناخت کلی از این رشته علمی دست یابند.

مطالب این کتاب به هشت فصل تقسیم شده است. در فصل اول ضمن ذکر مقدماتی در خصوص کلیات علم زبان‌شناسی، مهمترین دیدگاه‌های مربوط به خاستگاه زبان و سپس برخی از ویژگی‌های متمایزکننده زبان انسان از دیگر نظام‌های ارتباطی را معرفی خواهیم نمود.

فصل دوم کتاب به آواشناسی تولیدی اختصاص یافته است. از آنجا که در این فصل، شیوه‌های تولید آواهای زبان فارسی و انگلیسی مورد بررسی قرار خواهد گرفت، مطالعه‌ این فصل به طور ویژه می‌تواند در آموزش زبان انگلیسی و فارسی مفید واقع شود.

موضوع اصلی فصل سوم، یعنی واج‌شناسی، مطالعه نظام آوایی زبان است. برای افرادی که مشغول به آموزش یا یادگیری زبان دوم هستند مسائل واج‌شناسی کمک بسیاری به ایجاد درک بهتری از زبان‌های اول و‌ دوم خواهد کرد.

فصل چهارم به ساخت واژه اختصاص یافته است و اهم مطالب آن شامل معرفی انواع تکواژها در زبان و انواع فرآیندهای واژه‌سازی است. با توجه به اینکه آگاهی و استفاده از قواعد واژه‌سازی، یکی از راهکارهای موثر در یادگیری واژگان جدید است، امید است مطالب این فصل نیز برای مخاطبان پرثمر باشد.

در فصل پنجم به معرفی اجمالی علم نحو خواهیم پرداخت. دانش نحوی انسان، محور اصلی مهارت زبانی وی محسوب می‌شود و چگونگی ارتباط میان عناصر سازنده جملات و عبارات، کمک بسیاری در بهبود معادل‌یابی در ترجمه می‌نماید.

در فصل ششم به سراغ معنی‌شناسی خواهیم رفت و علاوه بر ارائه برخی تعاریف و تمایزات اصطلاح شناختی، ارتباط معنایی در سطح واژگان و جملات نیز مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

در فصل هفتم نیز توجه خود را به کاربردشناسی زبان به عنوان یکی از گرایش‌های نسبتاً نوظهور در زبان شناسی معطوف خواهیم کرد و در آن به ویژه مطالعه زبان از منظر بافت زبانی را مد نظر قرار خواهیم داد.

در فصل هشتم و پایانی کتاب نیز به موضوع روان‌شناسی زبان پرداخته شده است و مسائل مربوط به فراگیری زبان اول، ارتباط میان زبان، فکر و مغز انسان و برخی از اختلالات زبانی از مهمترین موارد مطرح شده در این فصل هستند.

شایان ذکر است ضمن ارائه مطالب، سعی شده از برخی از تصاویر، نمودارها، جداول و مثال‌های مناسب از منابع گوناگون انگلیسی و فارسی استفاده شود که امید است به تسهیل اهداف آموزشی کتاب کمک نماید.

در پایان ضمن ابراز ارادت بی‌پایان نسبت به تمامی استادان ارجمندم در گروه زبان‌شناسی دانشگاه علامه، خصوصاً جناب آقای دکتر محمد دبیرمقدم، جناب آقای دکتر کورش صفوی و سرکار خانم دکتر گلناز مدرسی قوامی، مراتب تشکر خود را از جناب آقای دکتر باقر غلامی مدیرمسئول انتشارات ساکو و جناب آقای مجید کریمی بابت پیشنهاد و پیگیری انتشار این کتاب ابراز می‌نمایم.

از تمامی دانشجویان، محققان و سایر خوانندگان تقاضا دارم من را از نقدها، پیشنهادها و نقطه نظرات خود در رابطه با این اثر بی‌نصیب نگذارند.

    بیژن داوری دولت‌آبادی     

زمستان 1400

کتاب «زبان‌شناسی: مفاهیم و مقدمات» درهشت فصل، کاملا منطبق با سرفصل های دانشگاه جامع علمی کاربردی تدوین شده است و دربرگیرنده مطالب زیر است:

  • زبان انسان و جهان پیرامون
  • آواشناسی
  • واج‌شناسی
  • ساخت واژه
  • نحو
  • معنی‌شناسی
  • کاربردشناسی زبان
  • روانشناسی زبان

 

پیشگفتار 9

فصل 1: زبان انسان و جهان پیرامون

مقدمه. 12

دانش زبانی.. 13

زبان‌‌شناسی و چارچوب‌های آن. 15

برخی اصول راهنمای کلی.. 16

خاستگاه زبان انسان. 18

منبع الهی.. 18

منبع طبیعی.. 20

منبع تعامل اجتماعی.. 20

منبع تطابق فیزیکی.. 21

منبع ابزارسازی.. 21

منبع ژنتیک... 22

سیستم‌های ارتباطی در سایر موجودات.. 23

مشخصه‌های زبان انسان. 24

جابجایی.. 24

دلبخواهی بودن. 24

دوگانگی.. 25

زایایی.. 26

انتقال فرهنگی.. 27

ویژگی‌‌های دیگر. 28

فصل 2: آواشناسی

مقدمه. 30

اندام‌‌های گویایی.. 30

آواشناسی و زیر شاخه‌‌های آن. 32

خط و الفبای آوایی بین‌المللی (IPA) 32

دسته‌بندی آواها: واکه‌ها و همخوان‌ها 35

همخوان‌ها 35

واکه‌ها 43

واکه‌های مرکب.. 46

فصل 3: واج‌شناسی

مقدمه. 50

آواشناسی و واج‌شناسی، واج و واج‌گونه. 51

جفت‌های کمینه. 53

طبقه‌های طبیعی.. 53

واج آرایی.. 56

هجا  و محدودیت‌های واج‌آرایی.. 57

تأثیرات هم‌تولیدی.. 59

همگون‌سازی.. 59

ناهمگون‌سازی.. 59

درج (افزایش) 60

حذف (کاهش) 60

قلب (جابه‌‌جایی) 61

ویژگی‌های زبرزنجیری.. 61

تکیه. 61

نواخت.. 63

کشش (دیرش) 64

فصل 4: ساخت واژه

مقدمه. 66

دانش واژگانی.. 67

تکواژ، صورت واژگانی، تکواژ قاموسی و صیغگان. 69

تکواژهای آزاد واژگانی   71

تکواژهای آزاد دستوری (کاربردی) 71

تکواژهای وابسته تصریفی.. 71

تکواژهای وابسته اشتقاقی.. 72

تفاوت‌های عمده میان تکواژهای تصریفی و اشتقاقی.. 73

وند، ریشه، پایه و ستاک.. 74

واژه‌های محتوایی و واژه‌های کاربردی.. 75

تکواژ گونه. 76

فرهنگ لغت.. 77

فرآیندهای واژه‌سازی.. 78

ابداع. 78

قرض‌گیری.. 79

ترجمه قرضی.. 79

ترکیب 80

ادغام. 80

کوته‌سازی.. 80

پسین‌سازی (ساخت قهقرائی) 81

صورت‌های اختصاری 81

تبدیل 82

تکرار 83

اشتقاق. 83

فصل 5: نحو

مقدمه. 86

توانش زبانی و کنش زبانی.. 87

دستور زبان تجویزی و توصیفی.. 88

دستور زبان، نحو و ساخت‌های نحوی.. 89

سازه‌ها و آزمون‌های سازه‌ای.. 92

نمودارهای درختی.. 94

قواعد ساخت سازه‌ای.. 99

فصل 6: معنی‌شناسی

مقدمه. 104

معنای زبانی و معنای دایرةالمعارفی.. 105

دلالت، معنی ارتباطی و معنی زبانی.. 107

زبان، ذهن و جهان پیرامون. 110

پاره‌گفتار، جمله و گزاره 111

دلالت درون‌‌زبانی و برون زبانی، معنای صریح و ضمنی.. 112

روابط معنایی در سطح واژگان. 113

هم‌آوایی.. 114

چندمعنایی.. 114

هم‌معنایی.. 115

تقابل (تضاد) 115

شمول معنایی.. 116

جزء و کل.. 117

عضوواژگی.. 117

واحد واژگی (ظرف و مظروف) 117

روابط معنایی در سطح جملات.. 118

هم‌معنایی.. 118

تضاد معنایی.. 118

التزام. 118

پیش‌فرض... 119

فصل 7: کاربردشناسی زبان

مقدمه. 122

زبان و بافت.. 122

سه سطح تفسیر معنایی.. 125

متن و گفتمان. 126

نظریه کارگفت‌ها 128

اصل تعامل.. 129

تحلیل گفتمان و تحلیل مکالمه. 131

فصل 8: روانشناسی زبان

مقدمه. 134

فراگیری زبان. 135

گسترش مهارت‌های تولیدی زبان. 135

گسترش مهارت‌های ادراکی زبان. 140

فراگیری زبان و دوره حیاتی.. 141

زبان، اندیشه و فرهنگ    142

زبان‌شناختی شناختی   143

زبان و مغز انسان. 146

کتابنامه  150

نویسنده بیژن داوری دولت‌آبادی
ناشر ساکو
نوبت چاپ یکم
شابک 978-600-479-137-3
قطع کتاب وزیری
تعداد صفحات ۱۵۲
قیمت پشت جلد ۱۲۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۱۰,۰۰۰ تومان
زبان کتاب فارسی
تاریخ ثبت در سایت ۱۵ اسفند ۱۴۰۰
شما میتوانید از طریق فرم زیر نظر خود را بیان نمایید:

نام
ایمیل
نظر شما
کد امنیتی (حروف بزرگ و کوچک یکسان است)

دسته بندی موضوعی