کتاب ها » تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی / 231

کتاب تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی

(1 رای)
نویسنده رضوان‌الله صادقی، فریبا خواجه وند، محمدرضا بابایی
ناشر ساکو
تعداد صفحات ۱۵۶
قیمت پشت جلد ۱۲۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۰۵,۰۰۰ تومان

 

مقدمه

مطالعات تاریخی حاکی از آن است که تمامی تمدن‌های بشری از بستر تاریخ عبور کرده­اند. از این رو، توجه به تاریخ حائز اهمیت است؛ زیرا بر اساس آن اجزای یک تمدن شناسایی و ضعف­ها و نارسایی­های آن نمایان می­گردد. از سویی، فرهنگ واسطه عقد تمدن و اندیشه در جوامع بشری است؛ به طوری که اندیشه زیربنای فرهنگ و فرهنگ زیربنای تمدن است. تردیدی نیست که فرهنگ هر جامعه­ای از اندیشه و نیروی تفکر حاکم بر آن جامعه مدد می­گیرد و شرایط را برای ارتقا و تعالی آن جامعه فراهم می­کند و اسباب رشد و تکامل تمدن آن جامعه را ایجاد می­نماید، بنابراین، ملت­هایی که با شناخت و آگاهی دقیق به انتخاب پرداخته­اند و پایه‌های تاریخی و فرهنگی خویش را بر اصالت­های معنوی و اخلاقی استوار کرده­اند، توانسته­اند نظامی استوار و تمدنی شکوفا و پر بار را برای سرزمین خویش ارمغان بیاورند. تمدن اسلامی با 14 قرن حیات، از ریشه­دارترین تمدن‌های انسانی در حیات بشری به شمار می­رود که از جهت دامنه گسترش، بخش وسیعی از جهان را در بر گرفته است. لذا آنچه امروزه به عنوان تمدن اسلامی معرفی می­شود، فرایند چهارده قرن حضور مستمّر و فعال «دین اسلام» در عرصه‌های مختلف زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان است. تمدنی که محور اصلی آن در حرکت به سوی کمال و تعالی، توحید و آموزه‌های قرآن کریم و توصیه‌های پیامبر اکرم و ائمه اطهار بوده است.

کتاب حاضر به منظور آشنایی دانشجویان با تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی در شش فصل و مطابق با سرفصل­های مصوّب وزارت علوم در درس تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی تدوین گردیده است.

فصل اول ضمن تعریف اصطلاحاتی چون تاریخ، فرهنگ، تمدن و تجدّد، عناصر تشکیل دهنده فرهنگ، تمدن، تمدن اسلامی و محدوده تاریخی و جغرافیایی آن را تبیین می­نماید.

فصل دوم ویژگی‌های تمدن اسلامی، نهضت شکوفایی علمی در تمدن اسلامی و نهادهای سیاسی، اجتماعی و علمی را در این تمدن مورد بررسی قرار می­دهد و علل و عوامل اعتقادی، فرهنگی، اجتماعی و پیدایش و شکوفایی تمدن اسلامی را به تفصیل شرح داده و ضمن توضیح خدمات متقابل اسلام و ایران، با استناد به کتاب استاد شهید مطهری، تأثیر فرهنگ­ها و تمدن‌های پیشین را بر تمدن اسلامی تشریح می­نماید.

فصل سوم عمده­ترین علل و عوامل درونی و بیرونی ضعف و رکود تمدن اسلامی را توضیح می­دهد.

فصل چهارم تأثیر تمدن اسلامی را بر تمدن غرب و پیدایش رنسانس تبیین نموده و الگوپذیری و تأسیس دانشگاه‌های اروپایی را به سبک دانشگاه‌های اسلامی مورد بررسی قرار می­دهد و کانون‌های جغرافیایی انتقال تمدن اسلامی به غرب و علوم و فنون متداول در تمدن اسلامی را معرفی می­نماید.

فصل پنجم ضمن تعریف اصطلاح ژئوپلیتیک و توضیح موقعیت جغرافیایی کشورهای اسلامی، مرزهای فرهنگی مسلمانان، منابع زیرزمینی، نیروهای انسانی و سرمایه‌های معنوی جهان اسلام، راه‌های غلبه بر وضعیت نامطلوب حاکم بر جهان اسلام را توضیح می­دهد.

فصل ششم علل و دلایل عمده انحطاط معنوی و بحران­های درونی دنیای مدرن را به تفصیل مورد مطالعه قرار می­دهد.

در پایان، نگارندگان ضمن پوزش از نقایص و کاستی­های احتمالی کتاب، خواستار بهره­مندی از نظرات و پیشنهادات عالمانه اساتید، صاحب نظران و دانشجویان گرامی، جهت ارتقای کیفی مطالب ارائه شده در کتاب هستند.

 

                                                                           رضوان‌الله صادقی

     فریبا خواجه وند

    محمدرضا بابایی

                                                                             

فصل 1: مباحث پایه

مباحث پایه. 8

تاریخ.. 8

مکاتب تاریخ نگاری.. 15

تمدن.. 17

معنای لغوی تمدن.. 17

تعریف تمدن.. 18

شناخت تمدن‌ها 19

پیشرفت و انحطاط تمدن.. 23

نامگذاری تمدن‌ها 27

فرهنگ... 27

معنای لغوی فرهنگ... 27

تعریف فرهنگ... 28

تعریف خرده فرهنگ... 30

پایه‌های تکوین فرهنگ... 30

عناصر فرهنگی ایرانیان.. 32

پایایی فرهنگ... 33

فرهنگ‌پذیری.. 33

تهاجم فرهنگی.. 34

شاخصه‌های فرهنگی.. 35

تفاوت تمدن و فرهنگ... 35

تجدّد. 37

معنای لغوی تجدّد. 37

تعریف تجدّد. 37

تعریف تمدن اسلامی.. 38

محدوده تاریخی تمدن اسلامی.. 40

محدوده جغرافیایی تمدن اسلامی.. 41

خودآزمایی فصل اول.. 42

 

فصل 2: تمدن اسلامی و علل و عوامل آن

ویژگی‌های تمدن اسلامی.. 44

جهانی بودن.. 45

ارج گذاشتن به انسان.. 45

پویایی و زایندگی.. 46

اجرای حق و عدالت.. 46

خداشناسی.. 46

استواری بر علم و دانش... 47

تسامح و تساهل.. 47

رعایت حقوق مظلومان و مستضعفان.. 47

هجرت.. 48

خردورزی.. 49

قانون مداری.. 49

پیروی از برهان و استدلال.. 49

سخت کوشی مسلمانان.. 50

احساس جهان وطنی در علمای اسلامی.. 50

نهضت شکوفایی علمی در تمدن اسلامی.. 50

نهادهای سیاسی، اجتماعی و علمی تمدن اسلامی.. 53

نهادهای اقتصادی پس از ظهور اسلام. 56

علل و عوامل اعتقادی، فرهنگی- اجتماعی و سیاسی در پیدایش و شکوفایی تمدن اسلامی   58

علل اعتقادی.. 58

علل فرهنگی - اجتماعی.. 59

علل سیاسی.. 68

تأثیر فرهنگها و تمدن‌ها پیشین در پیدایش تمدن اسلامی   68

تمدن ایران.. 69

خدمات متقابل اسلام و ایران.. 71

تمدن یونان.. 74

تمدن هند. 76

تمدن سریانی.. 77

تمدن مصری.. 77

تمدن یمنی.. 78

خودآزمایی فصل دوم. 80

 

فصل 3: زمینه‌های ضعف، علل و عوامل رکود تمدن اسلامی

زمینه‌های ضعف، علل و عوامل رکود تمدن اسلامی.. 82

عوامل بیرونی.. 83

نابودی کانونهای علمی.. 86

علل پیدایش جنگهای صلیبی.. 90

پیامدهای جنگهای صلیبی.. 93

پیامدهای مفید برای اروپائیان.. 93

پیامدهای مضرّ برای اروپائیان.. 94

پیامدهای مفید برای مسلمانان.. 95

پیامدهای مضرّ برای مسلمانان.. 95

عوامل درونی.. 96

عوامل رکود و انحطاط مسلمین.. 96

مهمترین فرقه‌های تحّجرگرا 104

خودآزمایی فصل سوم. 105

 

فصل 4: تأثیر تمدن اسلامی بر تمدن غرب و پیدایش رنسانس

تأثیر تمدن اسلامی بر تمدن غرب.. 108

تعصب و لجاجت اروپائیان در کتمان حقایق.. 109

نخستین دانشگاه‌های اروپا 110

کانون‌های جغرافیایی انتقال تمدن اسلامی به غرب.. 111

علوم و فنون در تمدن اسلامی.. 115

علوم غیراسلامی (دخیله) 116

عیوب مورخین اسلامی.. 123

دلایل علاقه‌مندی مسلمانان به جغرافیا 124

جلوه‌های تأثیر ترجمه کتب مسلمانان در اروپا 124

خودآزمایی فصل چهارم. 125

 

فصل 5: ظرفیتهای موجود در جهان اسلام

موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک کشورهای اسلامی.. 128

کشورهای اسلامی خاورمیانه. 129

مهمترین ویژگی‌های خاورمیانه. 129

اقتصاد خاورمیانه. 129

کشورهای اسلامی خارج از خاورمیانه. 129

شرایط آب و هوایی کشورهای اسلامی.. 130

ارتفاعات جهان اسلام. 130

منابع زیرزمینی و انسانی کشورهای اسلامی.. 134

سرمایه‌های فرهنگی و معنوی جهان اسلام. 135

خودآزمایی فصل پنجم. 139

 

فصل 6: انحطاط معنوی و بحرانهای درونی دنیای مدرن

فرهنگ و تمدن غربی و نشانه‌های انحطاط آن.. 142

پیامدهای منفی تمدن غربی (مدرنیسم) 144

عوامل انحطاط معنوی در دنیای مدرن.. 144

مقابله متفکران با بحران معنوی و فرهنگی غرب.. 148

راهکارهای رهایی از بحران معنوی در دنیای مدرنیسم. 148

خودآزمایی فصل ششم. 149

منابع و مآخذ  150

نویسنده رضوان‌الله صادقی، فریبا خواجه وند، محمدرضا بابایی
ناشر ساکو
نوبت چاپ یکم
شابک 978-600-8062-19-6
قطع کتاب وزیری
تعداد صفحات ۱۵۶
قیمت پشت جلد ۱۲۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۱۰۵,۰۰۰ تومان
زبان کتاب فارسی
تاریخ ثبت در سایت ۶ اردیبهشت ۱۳۹۵
شما میتوانید از طریق فرم زیر نظر خود را بیان نمایید:

نام
ایمیل
نظر شما
کد امنیتی (حروف بزرگ و کوچک یکسان است)

دسته بندی موضوعی