کتاب ها » صنایع فرهنگی /کد 275

کتاب صنایع فرهنگی

(8 رای)
نویسنده حمید شاکری با همکاری شهرزاد ثابت سعید
ناشر ساکو
تعداد صفحات ۱۱۸
قیمت پشت جلد ۱۰۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۹۰,۰۰۰ تومان
بازگشت

پیشگفتار

صنایع فرهنگی در ایران امری مهجور است. در جهان نیز هر چند به ثبات نسبی رسیده و امری بدیهی و ضروری در فعالیت‌های فرهنگی محسوب می‌شود اما نوپاست. شاید اصحاب مکتب فرانکفورت و در رأس آنان تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر را بتوان نخستین افرادی دانست که با انتشار کتاب «ریالکتیک روشنگری» در سال ۱۹۴۷ و مطرح کردن مقوله «صنعت فرهنگ» و پرداختن انتقادی به رابطه میان تجارت و صنعت در فرهنگ، باب این بحث را گشودند و پای مفاهیمی همچون «فرهنگ انبوه» را به عرصه محافل فکری و آکادمیک باز کردند. هر چند خود نیز دربارة نوع فعالیت‌هایی که قرار است زیرمجموعۀ این اصطلاح قرار گیرند، تردیدهایی داشته که آن را با خوانندگان خود در میان گذاردند.

اما به‌تدریج کشورهایی متوجه اهمیت استراتژیک صنایع فرهنگی شده و اقدامات متناسبی را به انجام رساندند که این کشورها امروز از نظر اقتصادی و همچنین نفوذ فرهنگی در سطح بین‌المللی، موقعیت ممتازی دارند و برعکس، کشورهایی که به دلایل مختلف اعم از ایدئولوژیک، سیاسی، اهداف اقتصادیِ کوتاه‌مدت یا حتی ماهیت فرهنگی، از صنایع فرهنگی خود حمایت نکرده‌اند، امروز گرفتار هجوم محصولات و محتواهای فرهنگی بیگانه شده‌اند و در معرض همه گونه پیامدهای جدی آن همچون به خطر افتادن هویت فرهنگی و پرداخت هزینه‌های سنگین بابت حق تکثیر (کپی رایت) یا فشار برای ایجاد مانع در برابر واردات فرهنگی قرار گرفته‌اند. بدین سبب چه از لحاظ اقتصادی و چه فرهنگی در معرض خطر انزوا قرار دارند. در واقع، صنایع فرهنگی سهم چشمگیری در دسترسی افراد به اطلاعات، آموزش، فرهنگ و اشتغال‌زایی دارند و نقش مهمی را در ارائۀ تصویر فرهنگی یک کشور یا ملت و ایجاد جایگاه مناسب در اقتصاد بین‌المللی ایفا می‌کنند. به همین علت باید در هر گونه تحلیل که هم‌ اکنون از اولویت‌های «فرهنگ و توسعه» عمیق و مستدل فرهنگی و در تدوین استراتژی‌های حوزۀ «صنایع فرهنگی» دستور کاری نهادهای بین‌المللی است، به بررسی دقیق پرداخت.

خوشبختانه چند سالی است که این موضوع در کشور ما نیز حائز اهمیت شده و تمهیداتی برای آن در نظر گرفته شده است. هر چند در عرصه نظری گاه مترادف صنایع دستی و یا میراث فرهنگی شمرده می‌شود ولی با برگزاری همایش‌ها و هم‌اندیشی‌هایی سعی بر آن بوده به لحاظ تئوریک بیشتر مورد مداقه قرار گیرد.

دانشگاه جامع علمی کاربردی نیز در راستای اهتمام به آموزش‌های کاربردی، درسی با عنوان «صنایع فرهنگی» برای دانشجویان دوره کارشناسی رشته مدیریت امور فرهنگی ارائه داده است که بیش از پیش به اهمیت یافتن این موضوع مدد می‌رساند.

برای من جای خوشوقتی است که پس از چند ترم تدریس این درس در دانشگاه جامع علمی کاربردی، اینک به پیشنهاد انتشارات ارجمند «ساکو»، ماحصل تجارب و تدوین جزوات را در قالب کتابی با موضوع «صنایع فرهنگی» بسط داده و در معرض مطالعه و نقد مخاطبان قرار دهم. در تألیف این کتاب، از همکاری‌های صبورانه همسرِ همراهم شهرزاد ثابت سعیدی برخوردار بودم که مراتب سپاس خود را نثارش می‌کنم. همچنین لازم می‌دانم از آقای باقر غلامی کلیشمی مدیریت محترم انتشارات ساکو و همکاران محترم ایشان که در انتشار این کتاب از هیچ گونه حمایتی دریغ نورزیدند، تشکر و قدردانی نمایم.

 

                                                                                          حمید شاکری

تهران، تابستان ۱۳۹۶

کتاب « صنایع فرهنگی» درسه  فصل،  تدوین شده است و دربرگیرنده مطالب زیر است:

  •  معرفی صنایع فرهنگی
  • نقش صنایع فرهنگی
  • عوامل مؤثر بر صنایع فرهنگی

 

پیشگفتار............................................................................................................. 6

 

فصل 1: معرفی صنایع فرهنگی

صنایع فرهنگی....................................................................................................... 10

تعریف صنعت........................................................................................................ 10

تعریف فرهنگ....................................................................................................... 10

تعریف صنایع فرهنگی............................................................................................... 11

ویژگی‌های صنایع فرهنگی.......................................................................................... 13

مقایسه صنایع فرهنگی با سایر صنایع............................................................................... 14

انواع صنایع فرهنگی................................................................................................. 15

صنایع فرهنگی و فناوری اطلاعات................................................................................. 15

صنایع فرهنگی در ایران............................................................................................. 17

موانع اقتصادی، فرهنگی و حقوقی توسعه صنایع فرهنگی......................................................... 18

نگاهی به وضعیت صنایع فرهنگی ایران: تولید، تکثیر و پخش صنایع فرهنگی................................... 19

حمایت از صنایع فرهنگی........................................................................................... 23

هنرهای خلاق به مثابه صنعت..................................................................................... 24

پیوند صنایع خلاق با صنایع فرهنگی............................................................................... 25

صنایع خلاق در ایران............................................................................................... 27

سرمایه‌گذاری عقلانی............................................................................................... 32

سرمایه‌گذاری خلاق................................................................................................. 32

سرمایه‌گذاری اجتماعی.............................................................................................. 33

خودآزمایی فصل اول................................................................................................. 35

 

فصل 2: نقش صنایع فرهنگی

دولت، تکنولوژی و صنایع فرهنگی.................................................................................. 38

تکنولوژی............................................................................................................. 38

انواع تکنولوژی....................................................................................................... 39

کارکردهای تکنولوژی............................................................................................... 40

فرهنگ............................................................................................................... 40

رابطه تکنولوژی و فرهنگ.......................................................................................... 41

تکنولوژی و ارزش‌های فرهنگی..................................................................................... 41

تکنولوژی‌های اجتماعی.............................................................................................. 42

نقش تکنولوژی و فناوری در صنایع فرهنگی...................................................................... 42

نمونه‌ای از تأثیرات تکنولوژی بر صنایع ایران....................................................................... 42

صنایع فرهنگی و شاهراههای اطلاعاتی............................................................................ 44

توسعه فرهنگی و تکنولوژی......................................................................................... 44

موانع رشد صنایع فرهنگی در ایران................................................................................. 46

موانع اقتصادی....................................................................................................... 46

موانع فرهنگی........................................................................................................ 47

موانع حقوقی......................................................................................................... 47

وضعیت صنایع فرهنگی در اقتصاد جهان....................................................................... 49

وضعیت صنایع فرهنگی در اقتصاد کشورهای اسلامی....................................................... 54

صنایع فرهنگی و هویت............................................................................................. 55

کارآفرینی فرهنگی................................................................................................... 61

نظریه‌هایی در باب کارآفرینی....................................................................................... 64

کارآفرینی و فرهنگ مشارکت....................................................................................... 68

کارآفرینی و فرهنگ خلاقیت....................................................................................... 69

کارآفرینی و فرهنگ استقلال‌طلبی................................................................................. 69

کارآفرینی و فرهنگ مخاطره‌پذیری................................................................................. 69

خودآزمایی فصل دوم.................................................................................................. 74

 

فصل 3: عوامل مؤثر بر صنایع فرهنگی

اقتصاد فرهنگ و صنایع فرهنگی در ایران و جهان............................................................ 76

نقش بخش خصوصی و دولتی در صنایع فرهنگی ایران....................................................... 78

نقش شرکت‌های فراملیتی در صنایع فرهنگی.................................................................. 81

تعریف شرکت‌های فراملیتی......................................................................................... 81

ساختار تشکیلاتی و سازمانی شرکت‌های فرا ملیتی................................................................ 81

طبقه‌بندی شرکت‌های چندملیتی با توجه به تفاوت‌ها وتشابه‌ها................................................... 81

تأثیر اقتصادی شرکت‌های فراملیتی بر کشورهای در حال توسعه................................................. 82

راهبرد مدیریتی شرکت‌های چندملیتی در مقوله فرهنگ........................................................... 83

آموزش فرهنگی شرکت‌های چندملیتی............................................................................. 83

گزینه‌های راهبردی در مدیریت چندملیتی.......................................................................... 84

ابراز شرکت‌های چندملیتی جهت القای فرهنگ مورد نظر...................................................... 85

حفظ ارزش‌های فرهنگی در برابر نفوذ شرکت‌های چندملیتی..................................................... 87

مکتب فرانکفورت و صنعت فرهنگ................................................................................ 88

انتقاداتی بر نظریه صنعت فرهنگ.................................................................................. 91

صنعت فرهنگ در عرصه رقابت جهانی............................................................................ 93

صنعت فرهنگ و جهانی شدن...................................................................................... 96

گسترش تولید و تجارت محصولات (کالاها و خدمات) فرهنگی............................................... 98

ساختار متمرکز بازار صنایع فرهنگی............................................................................. 99

توسعه صنایع سمعی و بصری..................................................................................... 101

جهانی شدن دانش مدرن و اضمحلال دانش‌های بومی و سنتی............................................. 102

استثنای فرهنگی، موافقت‌نامه فلورانس و پروتکل نایروبی............................................... 103

سیاست‌های یونسکو در خصوص صنایع فرهنگی............................................................. 106

هویت، تنوع و تکثرگرایی........................................................................................... 107

ماده ۱: تنوع فرهنگی: میراث مشترک بشریت.................................................................... 107

ماده ۲: از تنوع فرهنگی تا تکثر فرهنگی......................................................................... 108

ماده ۳: تنوع فرهنگی به عنوان عاملی برای توسعه........................................................... 108

تنوع فرهنگی و حقوق بشر........................................................................................ 108

ماده ۴: حقوق بشر به عنوان ضمانتی برای تنوع فرهنگی.................................................... 108

ماده ۵: حقوق فرهنگی زمینه‌ساز ظهور و حفظ تنوع فرهنگی................................................... 109

ماده ۶: به سوی دسترسی همه به تنوع فرهنگی................................................................. 109

ماده ۷: میراث فرهنگی در نقش سرچشمه خلاقیت.............................................................. 109

ماده ۸: خدمات و کالاهای فرهنگی؛ کالاهایی بی‌همتا........................................................... 110

ماده ۹: سیاست‌های فرهنگی در نقش تسهیلگران خلاقیت...................................................... 110

تنوع فرهنگی و انسجام و همبستگی بین‌المللی.................................................................. 110

ماده ۱۰: تقویت ظرفیت‌ها برای خلاقیت و انتشار دستاوردهای فرهنگی در سراسر جهان................ 110

ماده ۱۱: ایجاد همکاری میان بخش خصوصی، بخش دولتی و جامعه مدنی................................... 111

ماده ۱۲: نقش یونسکو............................................................................................. 111

محورهای اصلی دستور کار اجرای بیانیه جهانی تنوع فرهنگی یونسکو.................................... 112

خودآزمایی فصل سوم................................................................................................... 115

کتابنامه.................................................................................................................. 116


 

نویسنده حمید شاکری با همکاری شهرزاد ثابت سعید
ناشر ساکو
نوبت چاپ دوم
شابک 978-600-479-003-1
قطع کتاب وزیری
تعداد صفحات ۱۱۸
قیمت پشت جلد ۱۰۰,۰۰۰ تومان
قیمت فروش ۹۰,۰۰۰ تومان
زبان کتاب فارسی
تاریخ ثبت در سایت ۱۲ مهر ۱۳۹۶
شما میتوانید از طریق فرم زیر نظر خود را بیان نمایید:

نام
ایمیل
نظر شما
کد امنیتی (حروف بزرگ و کوچک یکسان است)

دسته بندی موضوعی