فهرست مطالب

پیشگفتار......................................................... 5

فصل اول: فلسفه زبان

مقدمه.............................................. 8

بررسی آرای فلسفیِ زبان از یونان باستان تا قرن 19 میلادی در اروپا   9

رواقیون............................................ 9

قرن 18 فرانسه................................... 14

نیمة نخست قرن 19 آلمان....................... 14

نظریة سلارز...................................... 16

 زبان‌شناسی اسلامی............................. 16

نظرات فلاسفة اسلامی دربارة رابطة زبان و تفکر. 17

 

فصل دوم: روان‌شناسی زبان

مقدمه............................................ 22

فراگیری زبان..................................... 27

 

فصل سوم: هوش

مقدمه............................................ 34

آزمون «بینه سیمون»............................ 35

آزمون وکسلر..................................... 36

ماهیت هوش..................................... 37

مؤلفه‌های هوش اشترنبرگ....................... 38

ویژگی‌های عمومی هوش........................ 39

عوامل مؤثر در رشد هوش........................ 39

انواع هوش....................................... 40

ارتباط میزان بهرة‌ هوشی و محیط زبانی با زبان‌آموزی کودک             42

نژاد و هوش...................................... 42

نقش موسیقی بر هوش و ذهن................... 43

 

فصل چهارم: نگاهی به آرای فلاسفه زبان

ژان پیاژه......................................... 46

فرضیة شناخت‌گرایی پیاژه در زبان‌آموزی کودک.. 47

سطوح هوش از نظر پیاژه......................... 48

مفهوم شیرخوارگی از نظر پیاژه................... 51

مفهوم شیء از نظر پیاژه.......................... 52

فرضیه‌های پیاژه دربارة رشد...................... 53

نظریة پیاژه دربارة زبان و تفکر کودک............. 54

ارزیابی نظریات پیاژه.............................. 55

جرم برونر........................................ 57

ژاک لکان........................................ 57

ویژگی‌های ناخودآگاه در فلسفة لکان............. 61

نظریة اشترن دربارة رشد زبان..................... 65

زبان‌آموزی کودک از نظر اسکینر................. 68

نارسایی‌های کار اسکینر.......................... 70

نگاهی به زندگی و آرای ویگوتسکی............. 70

 

فصل پنجم: مغز و آسیب‌های زبانی

مقدمه........................................................... 76

اختلالات زبان.................................... 79

تکرار مکرر حروف و کلمات....................... 81

طولانی ادا کردن کلمات.......................... 81

لرزش عضلات دستگاه گویایی................... 81

تغییر در تُن و آهنگ صدا......................... 82

تقلا و تنش....................................... 82

لحظة ترس....................................... 82

اجتناب و گریز.................................... 82

اختلالات خواندن در کودکان..................... 87

تاریخچة مطالعات در مورد اختلال خواندن........ 88

آموزش به کودکان مبتلا به اختلالِ خواندن...... 91

شیوة انفرادی..................................... 91

شیوة تجربة زبانی................................ 91

شیوة آموزش الفبای اولیه......................... 91

شیوة کدگذاری رنگ.............................. 91

شیوة موضوعات برنامه‌ای........................ 91

شیوة انتخابی..................................... 92

شیوة فرنالد....................................... 92

شیوة گیلینگ‌ها.................................. 92

 

فصل ششم: مفاهیم بنیادین در روان‌شناسی زبان

مفاهیم بنیادین در روان‌شناسی زبان.............. 94

ساخت‌گرایی...................................... 94

کارکردگرایی...................................... 95

رفتارگرایی........................................ 95

گشتالت‌گرایی..................................... 96

روان‌کاوی........................................ 96

انسان‌گرایی....................................... 97

فرهنگ‌گرایی..................................... 97

شناخت‌گرایی..................................... 97

شناخت و علوم شناختی......................... 100

روان‌شناسی شناختی............................ 102

علم اعصاب شناختی............................ 103

زبان‌شناسی شناختی............................ 104

دوزبانگی....................................... 104

عوامل مؤثر بر دو زبانگی....................... 108

 فلسفة ذهن..................................... 111

مداخلة تشخیصی و درمانی..................... 112

هوش مصنوعی................................. 112

تقویت‌شناختی................................... 114

روان‌درمانی شناختی............................ 115

شناخت اجتماعی و روان‌شناسی سیاسی......... 115

روان‌شناسی تحلیل اطلاعات و رسانه‌های گروهی 115

روان‌شناسی تغییر ذهن.......................... 116

علوم دفاع شناختی.............................. 116

اقتصاد شناختی................................. 116

مهندسی شناختی............................... 116

زبان‌شناسی شناختی............................ 118

دیدگاه تجربه‌اندوزی............................ 121

دیدگاه برجسته‌سازی............................ 121

دیدگاه توجّهی................................... 122

اصول بنیادی زبان‌شناسی شناختی............. 122

اصل‌ تعمیم‌...................................... 122

مقوله‌ها......................................... 122

چندمعنایی...................................... 123

حوزه‌های زبان‌شناسی شناختی.................. 123

درک گشتالتی................................... 124

کلگرایی......................................... 124

فراگیری زبان................................... 128

دوران جنینی.................................... 128

پس از تولد...................................... 129

چهار ماهگی.................................... 129

شش ماهگی.................................... 130

ده تا یازده ماهگی............................... 130

هجده ماهگی................................... 130

یک و نیم سالگی............................... 130

دو و نیم سالگی................................. 131

سه سالگی...................................... 131

سه و نیم تا چهار سالگی........................ 131

چهار تا پنج سالگی.............................. 131

حدود پنج سالگی............................... 131

رابطۀ سن، فراگیری زبان و رشد شناختی........ 132

منابع.......................................................... 135